Επιστήμονες Ανακαλύπτουν Ενδείξεις Ζωής σε Μακρινό Πλανήτη

Νέες αλλά ελπιδοφόρες ενδείξεις φέρνουν στο προσκήνιο την πιθανότητα ύπαρξης ζωής σε έναν απομακρυσμένο πλανήτη που περιστρέφεται γύρω από έναν άλλο ήλιο. Η ανακάλυψη προέρχεται από ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, οι οποίοι μελετούν την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη που ονομάζεται K2-18b.

Κατά τη διάρκεια των μελετών τους, οι ερευνητές εντόπισαν σημάδια μορίων που στη Γη παράγονται αποκλειστικά από απλούς οργανισμούς. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που χημικές ουσίες που συνδέονται με τη ζωή ανιχνεύονται στην ατμόσφαιρα του K2-18b, αυτή τη φορά χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) της Nasa.

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές και ανεξάρτητοι αστρονόμοι, είναι απαραίτητοι περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα αυτά. Ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής Nikku Madhusudhan, δήλωσε ότι ελπίζει σύντομα να αποκτήσει τα καθοριστικά στοιχεία. «Αυτή είναι η πιο ισχυρή απόδειξη που έχουμε μέχρι σήμερα για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής», τόνισε, προσθέτοντας πως είναι ρεαλιστικό να επιβεβαιώσουμε αυτό το σήμα μέσα σε ένα με δύο χρόνια.

Ο K2-18b έχει διπλάσιο μέγεθος σε σχέση με τη Γη και απέχει επτακόσια τρισεκατομμύρια μίλια από εμάς. Το JWST έχει την ικανότητα να αναλύει τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη που προκύπτει από το φως που περνά μέσα από τον μικρό κόκκινο ήλιο γύρω από τον οποίο περιστρέφεται.

Αναλύσεις από την ομάδα του Κέιμπριτζ δείχνουν ότι η ατμόσφαιρα πιθανόν περιέχει τη χημική υπογραφή τουλάχιστον ενός από τα δύο μόρια που σχετίζονται με τη ζωή: το διμεθυλοσουλφίδιο (DMS) και το διμεθυλοδισουλφίδιο (DMDS). Αυτές οι χημικές ουσίες παράγονται στη Γη από θαλάσσιο φυτοπλαγκτόν και βακτήρια. Ο καθηγητής Madhusudhan εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για την ποσότητα του αερίου που έχει ανιχνευθεί: «Η ποσότητα που εκτιμούμε ότι υπάρχει στην ατμόσφαιρα αυτού του αερίου είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή που έχουμε στη Γη».

«Αν η συσχέτιση με τη ζωή είναι πραγματική, τότε αυτός ο πλανήτης θα μπορούσε να είναι γεμάτος ζωή», προσέθεσε. Ο καθηγητής αναγνώρισε ότι η επιβεβαίωση ύπαρξης ζωής στον K2-18b θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι η ζωή είναι πιο συχνή από ότι νομίζαμε στον γαλαξία μας.

Ωστόσο, υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες. Αυτή η τελευταία ανίχνευση δεν είναι στο επίπεδο που απαιτείται για να γίνει αποδεκτή ως οριστική ανακάλυψη, καθώς οι ερευνητές χρειάζεται να είναι περίπου 99,99999% σίγουροι για την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων τους. Τα τρέχοντα αποτελέσματα είναι μόνο τρία σίγμα, που μεταφράζεται σε 99,7% βεβαιότητα. Αν και φαίνεται υψηλό, δεν είναι αρκετό για να πείσει την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα.

Ακόμη και εάν η ερευνητική ομάδα κατορθώσει να φτάσει σε ένα αποτέλεσμα πέντε σίγμα, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί πειστική απόδειξη ύπαρξης ζωής πλέον, σύμφωνα με την καθηγήτρια Catherine Heymans από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, η οποία δεν συνδέεται με την ομάδα του Κέιμπριτζ. «Ακόμα και με αυτή τη βεβαιότητα, υπάρχει το ζήτημα της προέλευσης αυτού του αερίου», υπογράμμισε.

«Στη Γη, η παραγωγή αυτού του αερίου προέρχεται από μικροοργανισμούς στον ωκεανό, αλλά ακόμη και αν έχουμε τέλεια δεδομένα, δεν μπορούμε να βεβαιώσουμε ότι έχει βιολογική προέλευση σε έναν εξωγήινο πλανήτη, καθώς υπάρχουν πολλές παράγοντες στο Σύμπαν που θα μπορούσαν να δημιουργούν αυτά τα μόρια», πρόσθεσε.

Η ομάδα του Κέιμπριτζ συνεργάζεται με άλλες ομάδες για να εξετάσει αν τα DMS και DMDS μπορούν να παραχθούν από μη ζωντανές διεργασίες στο εργαστήριο. Άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν προτείνει εναλλακτικές εξηγήσεις για τα δεδομένα του K2-18b, αναδεικνύοντας τη ζωντανή επιστημονική συζήτηση γύρω από το θέμα.

Η απουσία αμμωνίας στην ατμόσφαιρα του K2-18b έχουν οδηγήσει πολλούς ερευνητές να συμπεράνουν ότι ο πλανήτης έχει έναν τεράστιο υγρό ωκεανό. Εξάλλου, όπως υποστηρίζουν, η αμμωνία πιθανώς απορροφάται από αυτό το σώμα νερού. Υπάρχει όμως και η πιθανότητα ο ωκεανός να είναι φτιαγμένος από λιωμένα πετρώματα, γεγονός που θα αποκλείσει την ύπαρξη ζωής, σύμφωνα με τον καθηγητή Oliver Shorttle του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.

Η σημερινή κατανόηση των πλανητών στους άλλους ήλιους προέρχεται από τις μικροσκοπικές ποσότητες φωτός που αντανακλούν πίσω στην ατμόσφαιρά τους. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία καθιστά τις μετρήσεις πολύ αδύναμες, καθιστώντας δύσκολη τη διάκριση των σημάτων ζωής από άλλες πηγές.

Ο Δρ Nicolas Wogan από το ερευνητικό κέντρο Ames της Nasa έχει προτείνει μια εναλλακτική ερμηνεία των δεδομένων, υποδηλώνοντας ότι ο K2-18b μπορεί να είναι ένας μίνι γίγαντας αερίου χωρίς επιφάνεια. Και οι δύο αυτές ερμηνείες έχουν αμφισβητηθεί από άλλες ερευνητικές ομάδες, οι οποίες υποστηρίζουν ότι δεν ευθυγραμμίζονται με τα δεδομένα του JWST, κάτι που αναδεικνύει την έντονη επιστημονική συζήτηση γύρω από τον K2-18b.

Ο καθηγητής Madhusudhan αναγνωρίζει ότι υπάρχει ακόμη μεγάλο έργο καθοδόν προτού απαντήσει σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της επιστήμης. Παρ’ όλα αυτά, είναι αισιόδοξος ότι η ομάδα του βαδίζει σε σωστό δρόμο. «Σε μερικές δεκαετίες, μπορεί να κοιτάμε πίσω σε αυτή τη χρονική στιγμή και να αναγνωρίζουμε ότι τότε ήταν που το ζωντανό σύμπαν ήρθε σε απόσταση αναπνοής από εμάς», δήλωσε.

«Αυτό θα μπορούσε να είναι το σημείο καμπής, όπου το θεμελιώδες ερώτημα για το αν είμαστε μόνοι στο σύμπαν θα μπορέσουμε να το απαντήσουμε». Η έρευνα έχει δημοσιευθεί στο The Astrophysical Journal Letters.